Suparinthon Anupong, Charin Modchang, Sudarat Chadsuthi
หลักการและเป้าหมาย: งานวิจัยนี้ศึกษารูปแบบตามฤดูกาลของการเกิดไข้หวัดใหญ่ และความสัมพันธ์กับปัจจัยด้านอุตุนิยมวิทยา และมลพิษทางอากาศในประเทศไทยระหว่างปี 2009-2019 โดยใช้การวิเคราะห์ wavelet ซึ่งมีเป้าหมายเพื่อทำความเข้าใจพลวัต ของการเกิดไข้หวัดใหญ่ตามฤดูกาลที่ได้รับอิทธิพลจากสภาพภูมิอากาศและมลพิษทางอากาศในช่วงเวลา 11 ปีที่ผ่านมา ผู้วิจัย ศึกษารูปแบบตามฤดูกาลของการเกิดโรคไข้หวัดใหญ่ใน 6 ภูมิภาคของไทยโดยใช้ continuous wavelet transform (CWT) และ วิเคราะห์ความสัมพันธ์กับปัจจัยด้านอุตุนิยมวิทยา (อุณหภูมิ ความชื้นสัมพัทธ์ ปริมาณน้ำฝน) และปัจจัยมลพิษทางอากาศ (PM10, NO2, O3) โดยใช้ wavelet transform coherence (WTC), partial wavelet coherence (PWC) และ multiple wavelet coherence (MWC) เพื่อวิเคราะห์ ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อการเกิดไข้หวัดใหญ่ตามฤดูกาลในแต่ละภูมิภาค ข้อมูลที่ได้จะเป็นประโยชน์ต่อการจัดสรรทรัพยากรในสถานพยาบาลและการกำหนดกลยุทธ์ด้านสาธารณสุขที่เหมาะสม เพื่อรับมือกับความซับซ้อนของสภาพภูมิอากาศของไทย
สรุป: ผลการศึกษาพบว่า รูปแบบการเกิดไข้หวัดใหญ่ในประเทศไทยมีลักษณะไม่คงที่ตลอดช่วงระยะเวลาที่ศึกษา โดยพบรูปแบบ การเกิดปีละ 2 ครั้ง (biannual pattern) ในทุกภูมิภาคระหว่างปี 2010-2012 แต่รูปแบบนี้หายไประหว่างปี 2013-2016 อย่างไร ก็ตาม หลังปี 2016 วงจรการเกิดปีละ 2 ครั้งกลับมาปรากฏอีกครั้ง โดยมีจุดสูงสุดในช่วงฤดูฝนและฤดูหนาวในเกือบทุกภูมิภาค ยกเว้นภาคใต้ นอกจากนี้ การวิเคราะห์ wavelet coherence ยังแสดงให้เห็นว่า ความชื้นสัมพัทธ์อาจเป็นปัจจัยหลักที่มีอิทธิพล ต่อการเกิดไข้หวัดใหญ่ในรอบ 1 ปี ในภาคเหนือ ตะวันออกเฉียงเหนือ กลาง กรุงเทพฯ และตะวันออก แต่ไม่พบในภาคใต้ ในช่วงปี 2010-2012 และ 2016-2018 ในขณะที่ปริมาณน้ำฝนมีอิทธิพลในลักษณะเดียวกันในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ กลาง กรุงเทพฯ และตะวันออก ส่วนความเข้มข้นของ PM10 สามารถส่งผลต่อการเกิดไข้หวัดใหญ่ในรอบครึ่งปีในบางภูมิภาคของไทยในบางปี เท่านั้น
ผลที่ได้: ผลการศึกษานี้ช่วยเพิ่มความเข้าใจเกี่ยวกับลักษณะทางเวลาของการเกิดไข้หวัดใหญ่ระบาด ซึ่งให้ข้อมูลเชิงลึกที่มีคุณค่า สำหรับการสร้างแบบจำลองทำนายที่สามารถให้ข้อมูลเชิงกลยุทธ์และการตัดสินใจด้านสาธารณสุขได้อย่างมีประสิทธิภาพในบริบท ที่เกี่ยวข้อง เช่น ช่วยในการจัดสรรทรัพยากรในโรงพยาบาลและคลินิกในช่วงที่คาดว่าจะมีการระบาดสูง และเตรียมความพร้อม รับมือในช่วงฤดูกาลต่างๆที่มีความเสี่ยง รวมถึงช่วยในการวางนโยบายด้านสาธารณสุข เช่น การรณรงค์ฉีดวัคซีนป้องกันไข้หวัดใหญ่ ประจำปีในช่วงเวลาที่เหมาะสม หรือมาตรการป้องกันการแพร่ระบาดของโรค ตลอดจนการให้ความรู้กับประชาชนเกี่ยวกับปัจจัย เสี่ยงและพฤติกรรมที่เหมาะสมในแต่ละช่วงฤดูกาล
ทุนวิจัยและกิตติกรรมประกาศ: 1. ศูนย์ความเป็นเลิศด้านฟิสิกส์ 2. ศูนย์ความเป็นเลิศด้านคณิตศาสตร์
เป้าหมาย SDGs ที่เกี่ยวข้อง: 3. การมีสุขภาพและความเป็นอยู่ที่ดี
งานวิจัยที่เกี่ยวข้อง:
Suparinthon Anupong, Charin Modchang, Sudarat Chadsuthi. Seasonal patterns of influenza incidence and the influence of meteorological and air pollution factors in Thailand during 2009–2019. Heliyon 10, e36703.
https://doi.org/10.1016/j.heliyon.2024.e36703
